Wierzymy, że biblioteka może stać się ośrodkiem aktywności lokalnej: że osoby przychodzące do biblioteki w małej miejscowości będą mogły, poza wypożyczeniem książki, przeczytać na ekranie komputera najnowsze wiadomości - również lokalne, porozmawiać przez komunikator z rodziną mieszkającą za granicą, znaleźć najlepszą ofertę kupna poszukiwanej rzeczy, załatwić sprawy urzędowe. Wyobrażamy sobie, że w bibliotece będą mogły regularnie odbywać się ciekawe zajęcia dla dzieci i dorosłych, kursy komputerowe, spotkania ze znanymi ludźmi (pisarzami, aktorami, sportowcami), a książkę będzie można zamówić także przez internet.

Przez blisko rok przygotowań do realizacji Programu Rozwoju Bibliotek przeprowadziliśmy gruntowne badania socjologiczne, które pozwoliły nam poznać sytuację bibliotek i bibliotekarzy oraz potrzeby mieszkańców wsi i małych miast. Nasze pomysły były weryfikowane przez ekspertów ze środowiska bibliotekarskiego, samorządowego
i pozarządowego.

Wiemy, że biblioteka to miejsce z potencjałem. Na wsi i w małych miastach działa stabilna sieć 6600 placówek bibliotecznych, w których pracuje 9600 wykształconych bibliotekarek i bibliotekarzy (41% posiada wykształcenie wyższe, a 21% pomaturalne), cieszących się społecznym zaufaniem.

Wiemy, że mieszkańcy małych miejscowości potrzebują spokojnego i bezpiecznego miejsca, gdzie mogliby ciekawie spędzić wolny czas, spotkać się z innymi ludźmi, rozwijać swoje zainteresowania
i realizować życiowe aspiracje. Tym miejscem może być biblioteka.

Program Rozwoju Bibliotek spowoduje, że:

  • biblioteki w małych miejscowościach będą lepiej zaspokajały potrzeby mieszkańców,
  • bibliotekarze i użytkownicy bibliotek będą korzystali z nowoczesnych technologii informacyjnych i komunikacyjnych,
  • biblioteki będą pełnić ważną rolę w rozwoju mieszkańców, lokalnych społeczności i całego kraju.

Program Rozwoju Bibliotek jest skierowany do bibliotek publicznych we wszystkich gminach wiejskich i wszystkich gminach wiejsko-miejskich oraz w tych gminach miejskich, które mają nie więcej niż 20 tys. mieszkańców. Szczególnie zależy nam na dotarciu z ofertą do filii bibliotecznych, które często są jedyną instytucją publiczną w danej miejscowości. Przeprowadzone przez nas badania wskazują też, że prawie połowa filii nie posiada żadnego sprzętu komputerowego, który byłby udostępniany osobom przychodzącym do biblioteki.

W Programie Rozwoju Bibliotek przygotowujemy bibliotekarzy i bibliotekarki do prowadzenia placówek w nowoczesny sposób, organizowania ciekawych i oczekiwanych przez mieszkańców wydarzeń, zdobywania dodatkowych pozabudżetowych funduszy na działalność, promowania swojej placówki i gminy. Aktywne i bardzo praktyczne formy szkoleń są dużą wartością Programu.

Dostarczony w ramach Programu sprzęt multimedialny i teleinformatyczny - komputery stacjonarne i laptopy (z oprogramowaniem przekazanym nieodpłatnie przez Microsoft Corporation) oraz projektory i urządzenia peryferyjne - doda bibliotece atrakcyjności i ułatwi podejmowanie interesującej działalności.

Biblioteki i samorządy mają możliwość nawiązania współpracy z innymi gminami przy realizacji Programu. Regionalne konferencje, ogólnopolskie kongresy, portal internetowy, konkursy, programy dobrych praktyk i granty mają umożliwiać stałą wymianę informacji i doświadczeń.

Program ma przyczynić się do wzmocnienia całego systemu bibliotecznego, integracji środowiska, stosowania bardziej nowoczesnych i skutecznych form komunikacji między bibliotekami i bibliotekarzami. Nasza kampania informacyjna włączyła temat bibliotek do debaty publicznej, a aktywność promocyjna i rzecznicza wpływa na podniesienie prestiżu zawodu bibliotekarza.

Program Rozwoju Bibliotek rozpoczął się w 2009 roku i potrwa do roku 2013. W tym czasie podejmiemy działania, mające na celu zapewnienie trwałości zainicjowanych zmian. Małe lokalne biblioteki muszą działać i rozwijać się także po zakończeniu realizacji Programu. Dlatego pozyskujemy sojuszników i tworzymy partnerstwa, starając się zbudować ogólnopolski system wsparcia bibliotek.

Na mocy trójstronnych porozumień zawieranych pomiędzy Wojewodami, Marszałkami i Fundacją Rozwoju Społeczeństwa Informacyjnego w województwach w całym kraju powstają Regionalne Partnerstwa na rzecz Rozwoju Bibliotek. Do tak zainicjowanych Partnerstw mogą dołączać inne instytucje ważne dla rozwoju regionu: wyższe uczelnie, władze oświatowe, przedstawiciele kościołów, organizacje pozarządowe i gospodarcze. Najważniejsze zadanie Partnerstw to promocja idei modernizacji bibliotek publicznych w małych miejscowościach i wspieranie inicjatyw, które służą transformacji placówek bibliotecznych w prężne ośrodki życia lokalnego.

Szczególne znaczenie dla Programu mają wojewódzkie biblioteki publiczne. Dyrektorzy wszystkich osiemnastu placówek byli bardzo zaangażowani w prace przygotowawcze. Każda biblioteka wyznaczyła regionalnego koordynatora, który wspiera poszczególne etapy realizacji Programu. Wojewódzkie biblioteki publiczne mają odegrać istotną rolę w zapewnieniu trwałości zapoczątkowanych przez Program zmian.

Program Rozwoju Bibliotek da silny impuls rozwojowy blisko 3500 placówkom z ponad 1100 gmin. W pierwszym naborze, który zakończył się 28 czerwca 2009 roku, postawiliśmy sobie cel pozyskania około 1800 placówek (bibliotek gminnych wraz z filiami) z około 600 gmin. W drugim naborze – na początku 2011 roku obejmiemy Programem dalsze kilaset gmin.